1. Czym jest nostryfikacja

Nostryfikacja to procedura prowadząca do ustalenia polskiego odpowiednika zagranicznego dyplomu.

Nostryfikacji podlega stopień naukowy i stopień w zakresie sztuki, nadany przez uprawnioną instytucję działającą poza UE, OECD lub EFTA i nie podlegający uznaniu za równoważny na podstawie umów międzynarodowych (Podstawa prawna: art. 328 ust. 3  ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. 2024 poz. 1571).

Postępowanie nostryfikacyjne odbywa się na podstawie rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 września 2018 r. w sprawie nostryfikacji stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki nadanych za granicą (Dz. U. poz. 1877).

W wyniku pozytywnego zakończenia procedury nostryfikacji wydawane jest zaświadczenie stwierdzające, że uzyskany za granicą dyplom, nadający stopień naukowy,  jest równoważny z polskim dyplomem nadającym określony polski stopień naukowy lub stopień w zakresie sztuki (doktor, doktor habilitowany, doktor sztuki lub doktor habilitowany sztuki). Najczęstszym powodem składania wniosków o wszczęcie postępowania nostryfikacyjnego jest chęć podjęcia pracy na polskiej uczelni lub w zawodzie, w którym wymagane jest posiadanie określonego polskiego stopnia naukowego.

2. Kto dokonuje nostryfikacji

Postępowanie nostryfikacyjne prowadzi podmiot posiadający kategorię naukową A+ albo A w dyscyplinie, której dotyczy wniosek.

Podstawa prawna: art. 328 ust. 4  ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. 2024 poz. 1571).

Informacje nt. przyznanych kategorii naukowych znajduje się w systemie RAD-on. 

3. Wymagane dokumenty

Osoba ubiegająca się o nostryfikację składa do wybranego podmiotu nostryfikującego wniosek o uznanie stopnia naukowego za równoważny z odpowiednim polskim stopniem naukowym, do którego dołącza:

1) w przypadku ubiegania się o uznanie stopnia naukowego za równoważny z:
a) polskim stopniem naukowym doktora albo stopniem doktora w zakresie sztuki:

- dyplom potwierdzający nadanie tego stopnia,

- dokumenty stanowiące podstawę nadania tego stopnia,

- dyplom ukończenia studiów uprawniający do ubiegania się o nadanie stopnia naukowego, o uznanie którego ubiega się wnioskodawca;
b) w przypadku ubiegania się o uznanie stopnia naukowego za równoważny z polskim stopniem naukowym doktora habilitowanego albo stopniem doktora habilitowanego w zakresie sztuki:

- dyplom potwierdzający nadanie tego stopnia,

- dokumenty potwierdzające osiągnięcia naukowe stanowiące podstawę nadania tego stopnia,

- dyplom potwierdzający nadanie stopnia naukowego uprawniający do wszczęcia postępowania w sprawie nadania stopnia naukowego, o uznanie którego ubiega się wnioskodawca,

2) oświadczenie wnioskodawcy:
a) zawierające informację, czy stopień naukowy, o uznanie którego ubiega się, stanowił przedmiot postępowania nostryfikacyjnego w Rzeczypospolitej Polskiej,
b) o miejscu i dacie urodzenia.

Dokumenty wymienione w punkcie 1 mogą być złożone w postaci kopii poświadczonych za zgodność z oryginałem przez podmiot nostryfikujący.

Podstawa prawna: § 3.1, 3.2 i 3.3 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 września 2018 r. w sprawie nostryfikacji stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki nadanych za granicą (Dz.U. poz. 1168).

Podmiot nostryfikujący może, po przeprowadzeniu oceny formalnej wniosku, zażądać od wnioskodawcy przedłożenia tłumaczenia zwykłego na język polski dokumentów, o których mowa w pkt 1. W szczególnie uzasadnionych przypadkach podmiot nostryfikujący może zażądać od wnioskodawcy przedłożenia tłumaczeń na język polski dokumentów stanowiących podstawę nadania niższego stopnia albo dokumentów potwierdzających osiągnięcia naukowe stanowiące podstawę nadania wyższego stopnia, sporządzonych i poświadczonych przez tłumacza przysięgłego albo sporządzonych przez zagranicznego tłumacza i poświadczonych przez właściwego konsula Rzeczypospolitej Polskiej.

Podstawa prawna: § 5.1 i 5.2 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 września 2018 r. w sprawie nostryfikacji stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki nadanych za granicą (Dz.U. poz. 1168).

Podmiot nostryfikujący nie może żądać od wnioskodawcy przedłożenia dokumentów innych, niż te wyżej wymienione.

4. Jak przebiega postępowanie nostryfikacyjne

Podmiot nostryfikujący dokonuje oceny formalnej wniosku. W przypadku stwierdzenia braków formalnych wniosku podmiot nostryfikujący wyznacza wnioskodawcy termin, nie krótszy niż 14 dni, do jego uzupełnienia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

W szczególnych przypadkach, uzasadnionych wątpliwościami dotyczącymi osiągnięć stanowiących podstawę nadania wnioskodawcy stopnia naukowego, podmiot nostryfikujący może skierować do recenzji dokumenty stanowiące podstawę nadania niższego stopnia albo dokumenty potwierdzające osiągnięcia naukowe, stanowiące podstawę nadania wyższego stopnia.

Podmiot nostryfikujący wyznacza nie więcej niż trzech recenzentów spośród swoich pracowników posiadających co najmniej stopień doktora habilitowanego w dyscyplinie, której dotyczy wniosek, oraz określa zakres recenzji i termin jej przedstawienia.

Podstawa prawna: § 4.1., 6.1 i 6.2 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 września 2018 r. w sprawie nostryfikacji stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki nadanych za granicą (Dz.U. poz. 1168).

5. Terminy 

Datą wszczęcia postępowania nostryfikacyjnego jest dzień doręczenia wniosku podmiotowi nostryfikującemu.

Podstawa prawna: § 4.1 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 września 2018 r. w sprawie nostryfikacji stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki nadanych za granicą (Dz.U. poz. 1168).

Podmiot nostryfikujący uznaje albo odmawia uznania stopnia naukowego za równoważny z odpowiednim polskim stopniem naukowym w terminie 90 dni od dnia złożenia wniosku spełniającego wymagania formalne.

Do terminu 90 dni nie wlicza się okresów wyznaczonych na przedłożenie tłumaczenia dokumentów i przedstawienie recenzji.

Podstawa prawna: § 7.1 i 7.2 rozporządzeni Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 września 2018 r. w sprawie nostryfikacji stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki nadanych za granicą (Dz.U. poz. 1168).

6. Opłaty

Za postępowanie pobierana jest opłata. Maksymalna wysokość opłaty wynosi 50% wynagrodzenia profesora. W uzasadnionych przypadkach wnioskodawca może być zwolniony z opłaty. Podmiot nostryfikujący ustala tryb zwalniania z opłaty. W przypadku stwierdzenia braku właściwości do przeprowadzenia postępowania nostryfikacyjnego opłaty nie pobiera się.

Podstawa prawna: art. 328 ust. 6 i 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. 2024 poz. 1571).

Opłatę za przeprowadzenie postępowania nostryfikacyjnego wnosi się na rachunek bankowy albo w kasie podmiotu nostryfikującego, w terminie określonym przez ten podmiot, jednak nie krótszym niż 14 dni.

Podstawa prawna: § 8.1 i 8.2 rozporządzeni Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 września 2018 r. w sprawie nostryfikacji stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki nadanych za granicą (Dz.U. poz. 1168).

7. Odmowa wszczęcia postępowania nostryfikacyjnego

W przypadku stwierdzenia braku właściwości do przeprowadzenia postępowania, dany podmiot wydaje postanowienie o odmowie jego przeprowadzenia, na które służy zażalenie.

Podstawa prawna: art. 328 ust. 7 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. 2024 poz. 1571).

Podmiot, odmawiając wszczęcia postępowania nostryfikacyjnego, wydaje postanowienie, które powinno zawierać:

• oznaczenie jednostki uczelni lub innej placówki naukowej wydającej postanowienie,
• datę jego wydania,
• oznaczenie osoby, która zwróciła się o wszczęcie nostryfikacji,
• powołanie podstawy prawnej,
• rozstrzygnięcie dotyczące odmowy wszczęcia postępowania wraz z uzasadnieniem,
• podpis z podaniem stanowiska osoby upoważnionej do wydania postanowienia,
• pouczenie o dopuszczalności wniesienia zażalenia do rektora uczelni.

Podstawa prawna: Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2022 poz. 2000).

8. Uchwały końcowe i wydawane zaświadczenie

Po przeprowadzeniu postępowania nostryfikacyjnego wydaje się zaświadczenie wg wzoru stanowiącego załącznik do rozporządzenia.

Podstawa prawna:

- art. 328 ust. 5 i ust. 8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. 2024 poz. 1571),

- § 9 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 września 2018 r. w sprawie nostryfikacji stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki nadanych za granicą (Dz.U. poz. 1168).

Z dniem wydania ww. dokumentu jego posiadacz nabywa prawo do posługiwania się polskim stopniem naukowym i do korzystania z wynikających z tego faktu uprawnień. Od postanowień podjętych przez podmiot nostryfikujący służy wnioskodawcy odwołanie na podstawie art. 127 KPA oraz w oparciu o Zalecenie w sprawie kryteriów i procedur oceny zagranicznych dokumentów o wykształceniu przyjęte w 2001 r., zmienione w 2010 r.