Dr hab. Anna Matysiak z Uniwersytetu Warszawskiego w ramach programu Polskie Powroty założy Centrum Badań nad Rynkiem Pracy i Rodziną przy Wydziale Nauk Ekonomicznych UW. Badaczka będzie w nim realizować zdobyty ERC Consolidator Grant 2019.

Laureatka grantu ERC dr hab. Anna Matysiak z Wydziału Nauk Ekonomicznych UW jest ekonomistką. Naukowo zajmuje się demografią. W ramach grantu ERC badaczka będzie realizować projekt „Globalization- and Technology-Driven Labour Market Change and Fertility” (LABFER). Celem projektu jest zbadanie wpływu zmian na rynku pracy, wywołanych globalizacją i zmianą technologiczną, na decyzje o zakładaniu rodziny. Badania będą przeprowadzone w Centrum Badań nad Rynkiem  Pracy i Rodziną na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW. Centrum zostanie powołane w ramach programu Polskie Powroty, którego beneficjentką jest dr hab. Anna Matysiak.

Program Polskie Powroty, realizowany przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej (NAWA), umożliwia polskim naukowcom powrót do kraju i zatrudnienie na uczelniach i w instytutach, a także zdobycie grantu startowego na badania naukowe z zakresu badań podstawowych finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki.

W ramach Polskich Powrotów w latach 2018-2020 rozpoczęło lub rozpocznie swoje projekty naukowe na polskich uczelniach i w instytutach 40 naukowców. Wrócili z ośrodków m.in. w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji, Danii, Hiszpanii, Niemczech, Austrii, Szwajcarii oraz Japonii, Singapurze, Korei Południowej. Pracują w polskich ośrodkach m.in. w Warszawie, Gdańsku, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu i Szczecinie.

Trwa właśnie nabór do trzeciej edycji programu. Termin zakończenia składania wniosków mija 23 kwietnia 2020 r.

- Program Polskie Powroty daje możliwości powrotu na własnych warunkach i stworzenia czegoś własnego, wykorzystania własnych pomysłów i wiedzy" - mówi dr hab. Anna Matysiak. Zapraszamy do przeczytania rozmowy z laureatką grantu ERC i programu Polskie Powroty.

Z jakiego ośrodka zagranicznego wróciła Pani na Uniwersytet Warszawski?

Dr hab. Anna Matysiak, Wydział Nauk Ekonomicznych UW: Przez ponad sześć lat pracowałam w Wiedeńskim Instytucie Demograficznym (Vienna Institute of Demography) przy Austriackiej Akademii Nauk. Jest to jeden z najlepszych ośrodków demograficznych w Europie i bardzo dużo się tam nauczyłam. Mimo to zdecydowałam się wrócić i założyć własny zespół naukowy na własnych warunkach, wykorzystując zdobyte doświadczenie. W Polsce jest mnóstwo fantastycznych młodych osób, potencjalnie bardzo dobrych naukowców, tylko trzeba im zaoferować dobre warunki. Mam nadzieję z nimi współpracować i stworzyć tutaj prężny zespół, zajmujący się badaniami nad rodziną i rynkiem pracy. Program Polskie Powroty bardzo w tym pomaga. Daje możliwości powrotu na własnych warunkach, a także umożliwia pracę naukową za godną pensję.

Zdecydowała się Pani wrócić do kraju, a także przenieść na Uniwersytet Warszawski grant Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (European Research Council – ERC). Czy na przeniesienie grantu miało wpływ to, że została Pani laureatką programu Polskie Powroty?

Tak. Wróciłam do Polski w październiku 2019, a w listopadzie 2019 rozpoczęłam pracę na Uniwersytecie Warszawskim w ramach programu Polskie Powroty. Nie wiedziałam wtedy jeszcze, jakie będą losy grantu ERC. O tym, że otrzymałam grant ERC dowiedziałam się w połowie listopada 2019, a ponieważ miałam finansowanie z programu Polskie Powroty na założenie tutaj zespołu naukowego, to zdecydowałam, że lepiej będzie zostać niż ponownie z grantem ERC wyjeżdżać. Połączenie obu źródeł finansowania daje mi możliwości stworzenia większego zespołu pracującego nad komplementarnymi zagadnieniami. Dzięki temu mogę zrobić więcej w ramach projektu.

Jak jeszcze program Polskie Powroty pomoże Pani w realizacji grantu ERC?

W ramach Polskich Powrotów zadeklarowałam założenie Centrum Badań nad Rynkiem Pracy i Rodziną. W Centrum będę realizować grant ERC (powiązany tematycznie). Program Polskie Powroty ma finansować w pełni moje wynagrodzenie, co pozwala mi na zaoszczędzenie środków w grancie ERC i zatrudnienie z nich dodatkowej osoby. Ponadto, będę zatrudniać dwóch pracowników w ramach programu Polskie Powroty, które będą realizować badania komplementarne do ERC. W rezultacie jestem w stanie zrealizować badania na szerszą skalę niż mogłabym bez finansowania z NAWA.

Jak wykorzystuje Pani doświadczenie w pracy za granicą?

Podczas pracy zagranicą nawiązałam dużo kontaktów naukowych. Nie tylko w czasie pracy w Wiedniu, ale także gdy byłam na stypendium w Instytucie Badań Demograficznych Maxa Plancka w Niemczech. Teraz z wieloma z tych osób, które tam poznałam, pracuję nad artykułami naukowymi, z wieloma będę także współpracować w ramach grantu ERC: będą mnie wspierać w realizacji analiz na danych dostępnych w ich krajach oraz w interpretacji wyników. Planuję badania w kilku krajach UE i takie kontakty międzynarodowe okazują się bardzo cenne. Ponadto, w dyskusji, w której udział biorą badacze z różnych krajów, na pewno będą się rodziły nowe pomysły, bo tak to zwykle bywa.

Gdyby miała Pani zachęcić innego naukowca do udziału w programie Polskie Powroty, to co by Pani mu powiedziała w oparciu o własne doświadczenia?

To, że program daje możliwości powrotu na własnych warunkach i stworzenia czegoś własnego, wykorzystania własnych pomysłów i wiedzy, a także że daje możliwości pracy za godną pensję. Powiedziałabym także, że warunki pracy naukowej w Polsce zmieniają się i to w dobrym kierunku. Jest dużo lepiej niż kiedyś: jest dużo różnych możliwości aplikowania o środki finansowe (Narodowe Centrum Nauki, NAWA, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju). Jest też znacznie lepszy niż kiedyś dostęp do literatury i spotkać można coraz więcej świetnie wykształconych młodych ludzi, z którymi można współpracować. Uczelnie także się zmieniają, widzę to na przykładzie UW. Uniwersytet podejmuje szereg działań na rzecz wspierania badań i osób, które te badania chcą realizować.

Laureatka grantu ERC dr hab. Anna Matysiak z Wydziału Nauk Ekonomicznych UW jest ekonomistką. Naukowo zajmuje się demografią.