Dziesięć uczelni otrzymało granty NAWA na dofinansowanie projektów naukowych, których realizacja przyczyni się do rozwiązania bieżących, kluczowych dla społeczeństwa, problemów naukowych. Dziewięć projektów poświęconych jest badaniom związanym z pandemią.

Celem programu Granty Interwencyjne NAWA jest wspieranie współpracy międzynarodowej zespołów badawczych lub mobilności naukowców, podejmowanych w reakcji na ważne, nagłe i nieprzewidziane zjawiska społeczne, cywilizacyjne i przyrodnicze o konsekwencjach globalnych lub istotnych regionalnie. Program ogłoszony został jesienią 2020 roku. Wnioski w naborze, przeprowadzonym w trybie ciągłym, przyjmowane były do końca ubiegłego roku. Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej (NAWA) przyznała granty interwencyjne naukowcom z 10 uczelni. Łączna kwota dofinansowanych projektów to ponad 2 mln zł. Zwycięskie projekty wybrano spośród 84 wniosków złożonych w pierwszym naborze.

- Granty Interwencyjne NAWA trafią do naukowców i ich zespołów naukowych, prowadzących międzynarodowe projekty badawcze dotyczące aktualnych wyzwań naukowych. Niewątpliwie jednym z takich globalnych wyzwań jest obecnie walka z pandemią i jej konsekwencjami zdrowotnymi, ekonomicznymi i społecznymi. Dlatego też najwięcej dofinansowanych przez NAWA projektów dotyczy COVID-19. Reprezentują one szerokie spektrum badań naukowych: od nauk medycznych i o zdrowiu, poprzez edukację, po ekonomię. Jednak granty interwencyjne NAWA wspierają nie tylko badania związane z pandemią. Dofinansowaliśmy też projekt dotyczących badań górniczo-hutniczych obszarów wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO – mówi dr Grażyna Żebrowska, dyrektor NAWA.

Granty NAWA na badania dotyczące pandemii 

W ramach programu dofinansowany został na przykład projekt „Wdrożenie innowacyjnej szpitalnej rehabilitacji pulmonologicznej w oparciu o rzeczywistość wirtualną dla pacjentów po przebytej hospitalizacji (post-COVID-19)”, realizowany przez naukowców z Politechniki Opolskiej we współpracy m.in. ze Szpitalem MSWiA w Głuchołazach oraz centrum medycznym Uniwersytetu Kalifornijskiego w Stanach Zjednoczonych Ameryki (University of California at Los Angeles Medical Center, USA). Projekt ma na celu zaproponowanie innowacyjnego, kompleksowego, szpitalnego programu rehabilitacji dla osób, które przeszły COVID-19.

Inny projekt z obszaru medycyny zrealizuje Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie we współpracy z Uniwersytetem w Murcji (Hiszpania) oraz Uniwersytetem w Betlejem (Palestyna). Naukowcy zbadają wpływ czynników środowiskowych na zdrowie psychiczne pielęgniarek opiekujących się chorymi na COVID-19. Efekty badania mają zostać wykorzystane do skonstruowania narzędzia badawczego i modelu uwzględniających środowiskowe ryzyka dla zdrowia psychicznego tej grupy zawodowej.

Z kolei Dolnośląska Szkoła Wyższa z siedzibą we Wrocławiu otrzymała grant interwencyjny NAWA na projekt z obszaru edukacji: „Wyłaniająca się nowa kultura szkoły oraz jej potencjalne konsekwencje w kontekście edukacji zdalnej w czasie pandemii COVID-19”. Celem badań jest przyjrzenie się procesowi zmiany kultury szkoły pod wpływem edukacji zdalnej w czasie pandemii COVID-19 w Polsce oraz w Wielkiej Brytanii. Naukowcy zamierzają przyjrzeć się m.in. interakcji ucznia z nauczycielem w nowej wirtualnej szkolnej rzeczywistości, uczestnictwu rodziców w e-learningu, a także zbadać proces edukacji zdalnej pod kątem edukacyjnych nierówności wynikających ze statusu społecznego rodzin.

Inny przykład podjętych przez naukowców badań dotyczących pandemii, a dofinansowanych przez NAWA, to projekt „Determinanty zdolności adaptacyjnej firmy do sytuacji kryzysowej. Przypadek COVID-19”, realizowany przez badaczy z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu we współpracy z naukowcami z Uniwersytetu w Aalen (Niemcy). W ramach projektu ma być przeprowadzona analiza, w jakim stopniu poszczególne firmy z Polski dostosowują się do kryzysowych warunków spowodowanych pandemią. Wnioski mają posłużyć m.in. do opracowania działań pomocowych dla firm i przygotowania firmy i ich menedżerów do szybszej adaptacji do zmieniających się warunków.

Nauka na ratunek światowemu dziedzictwu UNESCO

Jeden grant interwencyjny NAWA wesprze badania ratunkowe niedawno odkrytych pozostałości szybów górniczych i mielerzy w górniczo-hutniczym obszarze UNESCO w Tarnowskich Górach. Projekt prowadzi Uniwersytet Śląski w Katowicach z Brandenburskim Uniwersytetem Technologicznym (Niemcy). Jak wskazują naukowcy z UŚ, pozostałości po szybach górniczych i mielerzach są obecnie niszczone w wyniku ingerencji człowieka, m.in. w czasie nowych nasadzeń drzew, dlatego zaplanowano ich badania ratunkowe, zwłaszcza że są one częścią światowego dziedzictwa UNESCO. Głównym celem projektu jest identyfikacja pozostałości po szybach górniczych i mielerzach wchodzących w skład obszaru UNESCO w Tarnowskich Górach położonych północnej części Wyżyny Śląskiej oraz analiza ich struktury oraz określenie ich wieku bezwzględnego.

Uczelnie, które otrzymały dofinansowanie badań w ramach Grantów Interwencyjnych NAWA:

• Dolnośląska Szkoła Wyższa z siedzibą we Wrocławiu
• Politechnika Koszalińska
• Politechnika Opolska
• Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
• SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny z siedzibą w Warszawie
• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
• Uniwersytet Śląski w Katowicach
• Warszawski Uniwersytet Medyczny
• Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach

Druga edycja programu zostanie ogłoszona już w kwietniu 2021 roku.

Lista  dofinansowanych podmiotów dostępna jest także TUTAJ