31 stycznia 2024 r. odbyło się pierwsze posiedzenie Zespołu Ekspertów ds. Krajowej Strategii Umiędzynarodowienia, którzy będą stanowić główny organ doradczy w zakresie tworzenia tego strategicznego dokumentu.
Spotkanie otworzyli dr hab. Andrzej Szeptycki, prof. UW, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz dr Dawid Kostecki, dyrektor NAWA.
Uczestnicy spotkania podkreślali, że umiędzynarodowienie nie może być celem samym w sobie. Strategia, którą chcemy stworzyć, musi opierać się na polityce naukowej państwa i umocowaniu legislacyjnym. Podobnie jak Niemcy, Słowacja, Czechy i Austria, Polska też powinna mieć dokument określający strategiczne cele umiędzynarodowienia nauki i szkolnictwa wyższego.
Minister Andrzej Szeptycki powiedział, że współpraca międzynarodowa w nauce jest rzeczą niezbędną i zjawiska, takie jak pandemia COVID-19, wojna rosyjsko-ukraińska, ocieplenie klimatu czy sztuczna inteligencja mają charakter wybitnie transnarodowy i wymagają współpracy międzynarodowej, dlatego potrzebujemy dobrej strategii umiędzynarodowienia nauki.
Ten dokument powie nam, jak dobrze i skutecznie polską naukę umiędzynarodowić. Cieszę się, że do prac nad krajową strategią, którą ma wypracować NAWA w ścisłej współpracy z MNiSW, włączeni zostali także przedstawiciele uczelni, instytutów naukowych i innych podmiotów działających w obszarze nauki i szkolnictwa wyższego – zaznaczył.
Minister wskazał różne podmioty, którym powinna służyć strategia umiędzynarodowienia. Myśląc o potrzebach tych grup, musimy zwrócić uwagę zarówno na takie aspekty, jak: podniesienie jakości badań, umiędzynarodowienie edukacji oraz traktowanie nauki także pozaakademicko i dostrzeganie roli, jaką odgrywa w szeroko pojętej polityce państwa.
Po oficjalnym otwarciu spotkania, Minister Szeptycki oraz Dyrektor NAWA wręczyli akty powołań do Zespołu Ekspertów ds. Krajowej Strategii Umiędzynarodowienia, w którym znaleźli się:
- prof. dr hab. Arkadiusz Adamczyk, Przewodniczący Komitetu Polityki Naukowej
- prof. dr hab. Magdalena Blum, Prorektor ds. Artystycznych i Naukowych Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, reprezentująca Konferencję Rektorów Uczelni Artystycznych
- dr hab. Katarzyna Byrka, prof. Uniwersytetu SWPS, Przewodnicząca Komisji ds. Międzynarodowych Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego
- dr hab. Katarzyna Górak-Sosnowska, prof. Szkoły Głównej Handlowej, Prezes Stowarzyszenia Forum Dziekanatów
- prof. dr hab. Marcin Gruchała, Przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych, Rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
- prof. dr hab. Krzysztof Jóźwiak, Dyrektor Narodowego Centrum Nauki
- prof. dr hab. Bogumiła Kaniewska, Przewodnicząca Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich, Rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Anna Kiryjow-Radzka, Prezes Stowarzyszenia PR i Promocji Uczelni Polskich „Prom”, SGGW — Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
- Ewa Kiszka, Przewodnicząca International Relations Offices Forum
- Michał Klimczyk, Przewodniczący Krajowej Reprezentacji Doktorantów
- Mirosław Marczewski, Dyrektor Generalny Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji
- prof. dr. hab. inż. Arkadiusz Mężyk, Przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Rektor Politechniki Śląskiej
- dr hab. Stanisław Mocek, Prof. Collegium Civitas, Przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Niepublicznych, Rektor Collegium Civitas
- dr Robert Musiałkiewicz, Przewodniczący Konferencji Rektorów Publicznych Uczelni Zawodowych. prof. Państwowej Akademii Nauk Stosowanych we Włocławku
- Jakub Piechota, Dyrektora Centrum Badawczego Akademii Kopernikańskiej
- prof. dr hab. Tomasz Pietrzykowski, Wiceprzewodniczący Uniwersyteckiej Komisji Umiędzynarodowienia, Prorektor ds. Współpracy Międzynarodowej i Krajowej Uniwersytetu Śląskiego
- Dr Anna Plater-Zyberk, Dyrektor Biura Współpracy z Zagranicą Polskiej Akademii Nauk
- Agnieszka Ratajczak, Dyrektor Działu Współpracy Międzynarodowej Narodowego Centrum Badań i Rozwoju
- Waldemar Siwiński, Prezes Założyciel Fundacji Edukacyjnej Perspektywy
- prof. dr hab. Paweł Valde-Nowak, przedstawiciel Polskiej Akademii Umiejętności Delegat PAU do Współpracy Międzynarodowej
- dr Olga Witkowska-Piłaszewicz, Przewodnicząca Rady Młodych Naukowców
- Michał Wójtowicz, Zastępca Dyrektora Departamentu Współpracy Międzynarodowej Sieć Badawcza Łukasiewicz
- Andrzej Żyławski, Pełnomocnik Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich ds. Kontaktów Międzynarodowych
- prof. dr hab. Maciej Żylicz, Prezes Zarządu Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej
Po ceremonii głos zabrali Dyrektor NAWA, dr Dawid Kostecki oraz Wicedyrektor NAWA dr Zofia Sawicka, którzy zaprezentowali plan prac nad strategią umiędzynarodowienia i wydarzenia zaplanowane na 2024 r. Omówione zostały najważniejsze cele projektu, którymi są:
1. tworzenie i wdrażanie strategii umiędzynarodowienia szkolnictwa wyższego i nauki
2. wypracowanie mechanizmów zapewniania wolności akademickiej i bezpieczeństwa
3. podnoszenie kompetencji w tematyce objętej projektem.
Podczas spotkania dyskutowano także nad najważniejszymi trendami w zakresie umiędzynarodowienia nauki i szkolnictwa wyższego w UE i na świecie. Wśród najważniejszych czynników zwiększających poziom umiędzynarodowienia wskazano: międzynarodowe programy studiów, wspólne projekty badawcze oraz kwestię pozyskiwania środków finansowych z Unii Europejskiej i z zagranicy. Uczestnicy dyskusji kilkakrotnie odnosili się do Polityki Naukowej Państwa, uchwalonej w 2022 roku, podkreślając, że będzie ona stanowić ważny punkt odniesienia w wieloetapowym i złożonym procesie prac nad krajową strategię umiędzynarodowienia.
W ramach projektu powołane zostały trzy podzespoły. Pierwszy będzie się zajmować mobilnością studentów i umiędzynarodowieniem kształcenia. Drugi — mobilnością naukowców (doktorantów i kadry) i umiędzynarodowieniem nauki. Trzeci podzespół został powołany ds. dyplomacji naukowej.
